Kanser Pankreas: Jenis, Simptom, Diagnosis, Rawatan

Kanser pankreas bermula di pankreas apabila mutasi dalam sel pankreas menyebabkan sel-sel ini membahagi secara tidak terkawal.

Laporan Balai Cerap Kanser Global 2020 oleh Pertubuhan Kesihatan Sedunia menyediakan statistik untuk Malaysia: 2 daripada 100 kes kanser yang baru didiagnosis adalah disebabkan oleh kanser pankreas, dan hanya sekitar 3 pesakit yang didiagnosis dalam tempoh lima tahun yang lalu untuk setiap 100,000 orang yang masih hidup. Walaupun tidak begitu menyenangkan, adalah mungkin untuk menyembuhkan kanser pankreas jika dikesan dan dirawat lebih awal.

Jenis kanser pankreas

Terdapat dua jenis tumor yang tumbuh di pankreas:

• Tumor eksokrin terdapat pada hampir semua tumor pankreas. Jenis yang paling biasa ialah adenokarsinoma, yang dikaitkan dengan 95% kanser eksokrin, manakala jenis yang kurang biasa ialah karsinoma adenoskuamosa, karsinoma sel skuamosa, karsinoma sel cincin tanda, karsinoma tidak dibezakan dan karsinoma tidak dibezakan dengan sel gergasi.
• Tumor neuroendokrin (NET) membentuk kurang daripada 2% daripada kanser pankreas. Kanser jenis ini cenderung mempunyai hasil rawatan yang lebih baik berbanding tumor eksokrin.

Faktor risiko kanser pankreas

• Lelaki
• Lebih tua daripada 45 (purata umur diagnosis ialah 70)
• Merokok atau minum berat
• Berat badan berlebihan
• Sejarah keluarga kanser pankreas
• Pankreatitis kronik (keradangan jangka panjang pankreas)
• Orang yang menghidap diabetes jenis 1 atau jenis 2
• Pankreatitis kronik keturunan atau sindrom genetik tertentu yang diwarisi
• Pendedahan jangka panjang kepada bahan kimia tertentu yang digunakan dalam cucian kering dan kerja logam

Tanda dan simptom kanser pankreas

Dalam kebanyakan kes, kanser pankreas tidak menunjukkan sebarang simptom sehingga penyakit itu berkembang.

Beberapa tanda sakit pankreas termasuk:

• Kehilangan berat badan yang tidak dapat dijelaskan
• Hilang selera makan
• Keletihan yang berterusan
• Loya dan muntah
• Sakit perut yang boleh menjalar ke belakang
• Tanda-tanda jaundis, diperhatikan sebagai kuning pada kulit dan putih mata
• Kulit gatal
• Kencing gelap
• Najis berwarna cerah atau berminyak
• Diabetes baharu atau semakin teruk
• Pundi hempedu atau pembesaran hati, dirasakan sebagai ketulan semasa pemeriksaan fizikal

Perbezaan antara kanser pankreas dan pankreatitis

Pankreatitis adalah radang pada pankreas yang boleh berlaku secara akut atau kronik. Selain simptom yang serupa dengan kanser pankreas, berikut adalah beberapa tanda radang pankreas:

• Sakit di bahagian atas perut: Sakit ini boleh menjadi teruk dan mungkin merebak ke belakang. Ia sering menjadi lebih teruk selepas makan.
• Loya dan muntah: Simptom biasa yang sering berlaku bersama dengan sakit.
• Perut bengkak dan sakit: Kawasan sekitar pankreas mungkin menjadi bengkak dan sensitif.
• Demam: Suhu badan yang tinggi boleh berlaku akibat keradangan.
• Denyutan jantung yang cepat: Kadar denyutan jantung yang meningkat mungkin ada.
• Kehilangan berat badan: Disebabkan oleh penyerapan nutrien yang terjejas dan kurag selera makan.
• Jaundis: Kekuningan pada kulit dan mata, terutama jika saluran hempedu tersumbat.

Diagnosis kanser pankreas

Tetap mencabar untuk mencari kanser pankreas pada tahap awal, kerana doktor tidak dapat merasakan pankreas dalam peperiksaan rutin.

Jika kanser pankreas disyaki:

• Ujian pengimejan akan dipesan:
  • Imbasan tomografi berkomputer (CT)
  • Imbasan pengimejan resonans magnetik (MRI)
  • Ultrabunyi
• Ujian diagnostik lain termasuk:
  • Ujian darah menilai fungsi hati dalam kes jaundis, serta penanda tumor (CA 19-9).
  • Biopsi melibatkan penyingkiran sampel kecil tumor dan pemeriksaan di bawah mikroskop untuk mengesahkan diagnosis untuk kanser pankreas.

Ketahui lebih lanjut tentang pelbagai jenis pemeriksaan dan prosedur diagnostik yang dilakukan untuk mendiagnosis kanser tiriod.

Pilihan rawatan untuk kanser pankreas

Berikut adalah beberapa rawatan biasa untuk kanser pankreas:

• Pembedahan kanser pankreas melibatkan dua jenis umum:
  • Pembedahan berpotensi kuratif bertujuan untuk membuang semua sel kanser.
  • Pembedahan paliatif dijalankan untuk melegakan simptom dan mencegah komplikasi dalam kes-kes di mana pembuangan pembedahan sepenuhnya tidak dapat dilakukan.
• Ablasi memusnahkan tumor tanpa pembedahan dengan haba atau sejuk yang melampau dan ia adalah yang terbaik untuk tumor berdiameter kurang daripada 2 cm.
• Embolisasi memusnahkan tumor tanpa pembedahan dengan menyuntik bahan untuk menyekat aliran darah ke sel-sel kanser. Ini biasanya dimaksudkan untuk tumor yang lebih besar sehingga diameter 5 cm.
• Kemoterapi ialah ubat anti-kanser yang mengecutkan tumor sebelum pembedahan, membunuh sel-sel kanser yang tinggal selepas pembedahan dan melegakan simptom pada kanser tahap lanjut.
• Radioterapi menggunakan x-ray bertenaga tinggi untuk membunuh sel-sel kanser. Kadangkala diberikan bersama kemoterapi untuk mengecutkan tumor, membunuh sel-sel kanser dan memberikan kelegaan simptom.
• Imunoterapi merangsang sistem imun untuk mengenali dan memusnahkan sel-sel kanser.
• Terapi yang disasarkan menyasarkan perubahan dalam sel-sel kanser pankreas yang menumbuhkan tumor.

Ketahui lebih lanjut tentang pelbagai jenis teknologi rawatan untuk merawat kanser pankreas.

Kesan pembuangan pankreas

Pembedahan distal pancreatectomy, di mana sebahagian daripada pankreas dibuang, boleh menyebabkan beberapa kesan jangka panjang:

• Peningkatan Risiko Diabetes: Pankreas menghasilkan insulin, dan pembuangan sebahagian daripadanya boleh mengurangkan pengeluaran insulin, meningkatkan risiko diabetes.
• Masalah Pencernaan: Pankreas juga menghasilkan enzim pencernaan. Kekurangan enzim ini boleh menyebabkan kesukaran mencerna makanan, mengakibatkan simptom seperti kembung, cirit-birit, dan penyerapan nutrien yang kurang efektif.
• Perubahan dalam Tabiat Buang Air Besar: Sesetengah individu mengalami perubahan dalam corak buang air besar akibat perubahan tahap enzim, yang mungkin memerlukan penyesuaian diet.
• Pertimbangan Pemakanan: Pesakit mungkin perlu makan dalam jumlah yang lebih kecil tetapi lebih kerap dan mungkin memerlukan suplemen enzim untuk membantu pencernaan.

Sokongan perubatan yang betul, termasuk pemantauan oleh doktor dan pakar diet, sangat penting untuk menguruskan kesan pankreas dibuang.

Cara merawat pankreas rosak

Pengurusan pankreas rosak, terutamanya dalam kes pankreatitis kronik, memerlukan kombinasi perubahan gaya hidup, penyesuaian diet, dan rawatan perubatan.

Perubahan gaya hidup

• Hadkan Pengambilan Makanan Berlemak: Makanan tinggi lemak boleh membebankan pankreas, jadi disarankan memilih makanan rendah lemak dan mudah dihadam.
• Tingkatkan Pengambilan Cecair: Kekal terhidrat membantu mengurangkan risiko komplikasi pankreatitis. Air kosong adalah pilihan terbaik.

Penyesuaian diet

• Diet Seimbang dan Mudah Hadam: Makanan yang tinggi serat dan rendah gula tambahan membantu menyokong fungsi pankreas.
• Pengambilan Suplemen yang Diperlukan: Suplemen seperti vitamin larut lemak boleh disarankan bagi individu yang mengalami masalah penyerapan nutrien.

Ubat-ubatan

• Enzim Pencernaan: Membantu dalam pencernaan makanan bagi individu yang pankreasnya tidak menghasilkan enzim mencukupi.
• Pengurusan Kesakitan: Ubat tahan sakit boleh diberikan mengikut tahap keperluan pesakit untuk mengawal ketidakselesaan.
• Rawatan Tambahan: Dalam kes tertentu, ubat-ubatan lain seperti steroid atau terapi khas mungkin diperlukan berdasarkan penyebab pankreatitis.

Pencegahan kanser pankreas

Kanser pankreas tidak boleh dicegah sepenuhnya. Namun begitu, beberapa pilihan untuk gaya hidup sihat disyorkan untuk mengurangkan risiko mendapat penyakit ini. Ini termasuk:

• Amalkan pemakanan berkhasiat
• Lakukan senaman secara berkala
• Kekalkan berat badan yang sihat
• Pastikan paras gula terkawal
• Hadkan pendedahan kepada bahan kimia tertentu di tempat kerja

Pengesanan Melindungi!

Pada masa ini, pemeriksaan rutin untuk kanser pankreas di kalangan mereka yang berisiko purata tidak disyorkan.

Walau bagaimanapun, orang yang berisiko tinggi mendapat kanser pankreas mungkin dapat mengesan penyakit ini lebih awal melalui ultrasound endoskopik atau MRI. Kumpulan individu ini termasuk seseorang yang mempunyai sejarah keluarga yang kuat menghidap kanser pankreas atau dengan sindrom genetik yang diketahui yang meningkatkan risiko mereka.

Atur janji temu di Hospital Gleneagles Penang

Jika anda mengalami mana-mana tanda sakit pankreas, hubungi kami untuk mengetahui lebih lanjut berkenaan Perkhidmatan Onkologi di Hospital Gleneagles Penang yang terdekat dengan anda.

Hospital Gleneagles bekerjasama dengan ahli onkologi untuk membantu pesakit sepanjang rawatan kanser pankreas. Pasukan profesional penjagaan kesihatan yang prihatin dan pelbagai disiplin sedia untuk berunding dan memberikan penjagaan yang terbaik.